Roślina wieloletnia o wiecznie zielonych liściach odziomkowych, zdrewniałych kłączach i ciemno zabarwionych łodygach. Smółka pospolita jest odporna na suszę, dobrze rośnie na glebach kwaśnych i piaszczystych ale i skaliste, nawet wapienne. Kwiaty są chętnie odwiedzane przez zapylacze.
Nasiona formy dzikiej, nieodmianowej.
SKU: N095
9,00 zł – 36,00 zł
SZYBKA WYSYŁKA
Zamówienia wysyłamy w 24h by każdy zakup dotarł do 3 dni roboczych.
BEZPIECZNE PŁATNOŚCI
Gwarantujemy bezpieczny, wygodny i szybki sposób dokonywania płatności.
POMOC I WSPARCIE
Oferujemy bezpłatne doradztwo i kompleksową opiekę pozakupową.
GWARANCJA JAKOŚCI
Dostarczamy profesjonalne i przemyślane mieszanki nasion.
W 1 gramie jest ok:
10.000 nasion
Nazwa polska: smółka pospolita, smółka purpurowo-czarna, firletka lepka, firletka smołowa, smolec, smoleńka, ceglarka smołowa, wstążki smoliste,
Nazwa łacińska: Viscaria vulgaris Rohl. syn. Lychnis viscaria L., Silene Viscaria Borkh., Steris viscaria Raf., Viscaria atropurpurea Griseb.
Rodzina: goździkowate Caryophyllaceae
Status w Polsce: rodzima, dość częsta, naturalnie rzadsza tylko w górach
Kępkowa, trwała roślina zielna o wiecznie zielonych liściach odziomkowych, zdrewniałych kłączach, ciemno zabarwionych łodygach, w dotyku lepka jak smoła, nierzadko też obrośnięta przez grzyby sadzaki, nadające jej dodatkowo smolisty kolor.
System korzeniowy wykształca się rozmaicie. Może składać się albo z tęgiego korzenia palowego do 1 m głębokości, albo ze zredukowanego k. palowego oraz wiązki białawych korzeni przybyszowych. Korzenie przybyszowe zależnie od typu gleby bywają krótkie i cienkie bądź długie i grube. Viscaria vulgaris posiada dwa typy pędów 1) potężne, porozgałęziane, silnie drewniejące kłącza, wypuszczające łodygi kwiatowe i właściwe korzenie oraz 2) wyprostowane, zwykle nierozgałęzione łodygi kwiatowe.
Łodygi ulistnione są naprzeciwlegle; podzielone wyraźnie na węzły i międzywęźla; niemal wszędzie gołe, jedynie w samym kwiatostanie i tuż pod nim owłosione; poza tym oblepione brunatną wydzieliną. Zawiązuje 2 typy liści: górne – równowąskie, niedługie, zrosłe nasadami i bez ogonków (siedzące), a dolne – szerokie, długie, ogonkowe, łopatkowe bądź lancetowate, o bardzo nierównej długości na tej samej łodydze.
Kwiatostany smółki opisuje się jako wierzchotki dwuramienne albo wiechy, z których każda obejmuje po 3-6 kwiatów. Pojedyncze kwiaty prócz kielicha i korony posiadają również tzw. antofor czyli wysokie na 1-5 mm wybrzuszenie dna kwiatowego, wynoszące ku górze pręciki. Kielich przybiera postać wąskiej rurki ze zrośniętych działek. Najczęściej jest nabiegły różowo, trąbkowato rozszerzony ku końcowi, nagi, choć trafiają się kutnerowate bądź ogruczolone. Płytko wcięte, całobrzegie płatki korony dzielą się wyraźnie na górę płatka i tzw. paznokieć. Paznokieć będzie goły, wąski, szeroki raptem na 1-3 mm przy 5-12 mm długości. Góra płatka u smółki osiąga 4-10 mm długości, a 2-8 mm szerokości. Pręciki smółki w liczbie 10 są gołe, różowe lub fiołkowe, cienkie i wysokie, wystają poza koronę kwiatu. Słupek u opisywanego gatunku będzie górny, z 5 znamionami i pojedynczą zalążnią o długiej szyjce.
Owocami smółek są liczne, typowe dla goździkowatych, jajowate torebki. Każda taka torebka dzieli się w środku na 5 (rzadko więcej, do 8) komór. Dojrzewając, rozsadza chroniące ją pozostałości kielicha kwiatowego, by otworzyć się 5 (sporadycznie do 8) ząbkami. Pojedyncze nasiona charakteryzują się nerkowatym kształtem, urzeźbieniem w postaci brodawek, długością 0,4-0,7 mm, wreszcie ciemną, brązową lub czarniawą barwą. Jedna kępka wytwarza od 9 do 25 tys. nasion rocznie.
Roślina prosta w uprawie, światłolubna, ale toleruje półcień. Ładnie rośnie na wielu typach gleb — preferuje przepuszczalne, o kwaśnym odczynie, toleruje gleby jałowe, skaliste, nawet wapienne. Znosi mrozy i krótką suszę. Najwspanialej udaje się na gruntach świeżych, przeciętnie żyznych, wykształconych ze skał krzemionkowych i wylewnych, łupków lub piaskowców, aczkolwiek urośnie nawet na pionowych klifach nadmorskich, skażonych i ruchomych torach kolejowych/tramwajowych czy na mocno alkalicznych glinach i wapieniach. Upał i długą suszą mogą być niebezpieczne dla siewek, ale nie dla okazów dojrzałych.
Choć nieprzyjemna w dotyku, to z racji wydatnych walorów wizualnych i zapachowych bywa uprawiana na kwiat cięty, w parkach miejskich i na rabatach naturalistycznych. Zaleca się jak najszersze wykorzystanie smółki w pasach i miejskich łąkach kwietnych, w ogrodach wrzosowatych (erikariach), na skalniakach oraz murkach kwietnych, z optymalnym zagęszczeniem 9 osobników na 1 metr kwadratowy łąki kwietnej lub rabatki. Dla przedłużenia jej kwitnienia warto usuwać na bieżąco okwitłe kwiatostany.
Nowe smółki potomne da się wyprodukować paroma metodami. Zwykle zaleca się podział mocno rozrosłych kęp zimą i sadzenie na nowe rabatki/erikaria/nanołączki/łąki kwietne co 3 lata. Nasiona kiełkują łatwo i równo, nie potrzebują stratyfikacji chłodem, wschodząc obficie zarówno wiosną jak jesienią nawet przy dość niskich temperaturach. Zaleca się bardzo wysoką wilgotność otoczenia (90-100%), a ciepłotę około 16 st.C. Osobniki powyżej 3 lat mogą chorować i przez to szpecić łąkę.
Smółkę z powodu kleistych łodyg i zawartości gorzkich saponin zgryzały tylko jeleniowate, gryzonie, króliki, także dawne rasy owiec czy kóz. Krowy i konie ją omijały, zatem bywała tępiona przez dawnych rolników.
Jako roślina pospolita, prosta do odszukania, ważna z wielu względów dla ogrodników i pasterzy smółka doczekała się mnóstwa badań naukowych. Dziś należy do najlepiej poznanych roślin Europy. Poznano chociażby jej genetykę, tak w skali całego zasięgu jak i mało licznych, zanikających populacji. Wiadomo, że u smółki dryf genetyczny momentalnie zmienia strukturę genetyczną populacji oraz kształt kwiatów, jednak nie wpływa mocno na biologię kiełkowania nasion.
Dobry gatunek miododajny mimo głębokiego położenia miodników u samej nasady zalążni, nadzwyczajnej lepkości pędów oraz kształtu kwiatów niezbyt wygodnego dla pszczoły miodnej, zalecany nawet do uprawy przez dawnych pszczelarzy-naukowców jak Lipiński. Gdy rurka kwiatu zostanie całkowicie wypełniona przez zalążnię, to pszczoły miodne zyskują całkiem dobry dostęp do nektaru tego kwiatu. Obnóża pszczele zebrane ze smółek odznaczają się kremowo szarą barwą. Kwitnieniu i zapylaniu smółki poświęcono sporo obserwacji. Rozwój kwiatów zależy od wieku i kondycji kłącza, pogody i zgryzania przez roślinożerców. Same kwiaty są obcopylne i przedprątne, czyli najpierw uwalniają pyłek z pręcików, a słupki mają niedojrzałe, a dopiero po zwiędnięciu pręcików przyjmują pyłek obcych kwiatów na dojrzałe słupki. Wciąż trwa debata, czy lepszymi zapylaczami Viscaria vulgaris będą trzmiele i brzmiki z racji długich języczków? Czy jednak niektóre motyle i ćmy, odwiedzające kwiaty na większych dystansach i poruszające się prędzej od trzmieli? Na kwiatostanach smółki często goszczą muchówki i pszczoły samotne, jednak rabują one tylko pyłek i nektar, nie przyczyniając się do produkcji zdrowych nasion.
BEEWILD to troska o środowisko naturalne. Oprócz promocji gatunków rodzimych, prowadzenia warsztatów edukacyjnych i projektów rewildingowych firma finansuje także organizacje ekologiczne.
Uczestnicząc w 1% for the Planet przekazujemy 1% naszych rocznych obrotów na projekty wspierające zrównoważony rozwój.
Więcej informacji: www.onepercentfortheplanet.org
