Thymus pulegioides L
Macierzanka zwyczajna to niski, aromatyczny półkrzew tworzący darnie o ciemnoróżowych lub jasnofiołkowych kwiatach.
Forma dzika, nieodmianowa.
SKU: N073
1 gram to ok.
6600 nasion
23,00 zł – 101,00 zł 20,70 zł – 90,90 zł
Nazwa polska: macierzanka zwyczajna
Nazwa łacińska: Thymus pulegioides L
Rodzina: jasnotowate Lamiaceae (wargowe Labiatae)
Status w Polsce: rodzima, rośnie dziko i bywa uprawiana, najczęstsza na południu, lokalnie rzadsza na Pomorzu, Podlasiu i Mazowszu
Macierzanka zwyczajna jako niska roślina, o zimotrwałych liściach, posiada typowe dla wargowych czterokanciaste, drewniejące u podstawy łodyżki z nakrzyżległym ulistnieniem.
Pędy macierzanki lekko się podnoszą, są krwiście nabiegłe, z kutnerem wyłącznie na kantach, natomiast gołe, ciut wklęsłe między nimi. Włoski tego gatunku są krótkie, odginają się łukowato na dół. Wypuszcza jajowate szerokie na 5-10 mm, a długie na 10-15 mm, całobrzegie liście z niedługimi ogonkami, wyrastające parami z węzłów. Liście tej macierzanki charakteryzują się otwartym użyłkowaniem, tudzież kropkowanym, zwykle matowym, rzadko lekko lśniącym wierzchem. Kwitnie długo, od czerwca do końca września lub października, tworząc szypułkowe, rurkowato-dzwonkowate kwiaty o dwu wargach, z pierścieniem białawych włosków w gardzieli kwiatu. Kielich macierzanki zwyczajnej będzie wydłużony, dzwonkowaty, kudłaty na brzegach, barwy zielonej albo czerwonej, z trzema ząbkami wargi górnej a dwoma dolnej. Korona będzie mało regularna w kształcie, kutnerowata, zrosłopłatkowa, z górną wargą płaską i karbowaną na końcach, a dolną wargą o trzech ząbkach. Jak u wszystkich macierzanek każdy kwiat posiada cztery wolne, wystające poza koronę pręciki oraz jeden słupek. Dwa pręciki są wyraźnie dłuższe, wszystkie zaś bordowo lub jasnoróżowo nabiegłe.
Słupek charakteryzuje się rozwidlonym wierzchołkiem o szydlastych końcach. Od pełni lata do późnej jesieni macierzanka obradza, formując typowe dla rodziny czterodzielne rozłupnie, pękające potem na kuliste lub jajowate rozłupki. Kwiaty skupione w kwiatostany w postaci główek. Pojedyncze rozłupki będą nagie, ziarniste bądź gładkie na powierzchni, w rozmaitych odcieniach brązów.
Macierzanka zwyczajna preferuje stanowiska słoneczne i ciepłe, suche lub umiarkowanie wilgotne, o glebie umiarkowanie żyznej i zwięzłej, zasadowej – choć urośnie nawet na kwaśnej, bogatej w humus. To prastare zioło lecznicze, przyprawa, kwiat zadarniający i okrywowy, wreszcie roślina miododajna, coraz powszechniej siana teraz w ogrodach motylowych, biocenotycznych i ptasich, nanołączkach, pasach kwietnych i łąkach miejskich.
Kwiatami i dojrzewającymi nasionami macierzanki zwyczajnej żywią się przez pierwsze trzy linienia gąsienice modraszka ariona Phengaris arion, ginącego, ściśle chronionego w Polsce i całej UE motyla, wymagającego ustanowienia obszaru Natura2000. Potem gąsienice wchodzą w symbiozę z mrówkami-wścieklicami. Larwy ariona karmią mrówki swoją spadzią z soku macierzanki, a jednocześnie wyżerają jajka i czerwie mrówek. Na jedno mrowisko przypada zwykle tylko jedna gąsienica ariona. Niekiedy robotnicom udaje się „wytrzeźwieć” i atakują wtedy larwę modraszka. Wiele okazów ginie podczas przepoczwarzania się i wychodzenia z mrowiska przed „napompowaniem” skrzydełek. Zwykle odbywa się to wczesnym rankiem, gdy mrówki wciąż śpią. Okazy dorosłe ariona potrzebują nektaru z innych kwiatów, oferowanych przez m.in. wyk, sparcety, krzyżownic oraz przetaczników. Czynna ochrona kwietnych łąk z arionem i wścieklicami polega na wypasie i koszeniu w odpowiednim reżimie. Od lat 80. XX w. odtwarza się wymarłe i wzmacnia mało liczne populacje tego modraszka, co doczekało się bogatego piśmiennictwa fachowego.
Zależnie od warunków dostarcza tyle samo co macierzanka piaskowa, czyli od 50 do 150 kg miodu z hektara. Pszczelarze zakładają niekiedy plantacje albo protegują naturalne zbiorowiska po murawach i widnych lasach poprzez ich odchwaszczanie, dodatkowe nawożenie czy podlewanie. W nowoczesnej gospodarce pasiecznej i przy ochronie dzikich zapylaczy zaleca się jednak zastępowanie co 4-5 lat macierzanek oraz pozostałych wargowych roślin, miododajnymi z innych rodzin, chociażby facelią, gryką, kapustowatymi lub astrowatymi dla pszczół, bobowatymi dla trzmieli i brzmików, gatunkami pokarmowymi dla samotnic – pszczół niemiodnych.
BEEWILD to troska o środowisko naturalne. Oprócz promocji gatunków rodzimych, prowadzenia warsztatów edukacyjnych i projektów rewildingowych firma finansuje także organizacje ekologiczne.
Uczestnicząc w 1% for the Planet przekazujemy 1% naszych rocznych obrotów na projekty wspierające zrównoważony rozwój.
Więcej informacji: www.onepercentfortheplanet.org
