Szczeć pospolita

Dipsacus fullonum L.

Szczeć pospolita jest rośliną pożądaną szczególnie ze względu na wysoką miododajność. Cechuje się wysoką odpornością może rosnąć na suchych i piaszczystych glebach, jak również na wilgotnych terenach. 

Nasiona formy dzikiej, nieodmianowej.

SKU: N117

nasiona-ilosc

1 gram to ok.
330 nasion

8,00 23,00 

Gramatura
Dodaj do porównania

O gatunku

Nazwa polska: szczeć pospolita

Nazwa łacińska: Dipsacus fullonum L.

Rodzina: przewiertniowate Caprifoliaceae

Status w Polsce: rodzima, przynajmniej na południu i w dolinach wielkich rzek. Dzięki zmianom klimatu, renesansowi mody na uprawę oraz własnej ekspansywności coraz pospolitsza na przydrożach, brzegach lasów i skarpach rzek.

Trwałość:
roślina dwuletnia
Kolor kwiatów:
fioletowy
Wysokość:
ok. 110 cm
Kwitnienie:
lipiec-sierpień

Morfologia

Roślina dwuletnia, uprawiana czasem jako jednoroczna, a sprawiająca wrażenie byliny lub krzewu z racji sporych rozmiarów.

Wytwarza tęgi, palowy, silnie porozgałęziany korzeń. Wypuszcza pędy kwiatowe o charakterystycznych rozgałęzieniach i pochwach z liści, proste, sztywne, kolczaste, niekiedy do 200-250 cm wysokości. Okazy rosnące w nieodpowiednich warunkach np.: ocienieniu, zbyt jałowej glebie rozgałęziają się słabiej, tylko w jednym węźle. Zawiązuje dwa rodzaje liści: odziomkowe i łodygowe. Skupione w rozetę liście odziomkowe będą krótkoogonkowe, lancetowate lub podługowate, z tępym wierzchołkiem, za to wyraźnie ząbkowanym brzegiem blaszki.

Liście łodygowe, także ząbkowane i podłużnie lancetokształtne, są za to ułożone nakrzyżlegle, a zrastając się nasadami formują charakterystyczne dla rodzaju, rzadko obserwowane w naszej florze, jednolite, głębokie miseczki wokół pędu. Tego typu miseczki, zwane fitotelmami, występują głównie u ananasowatych, bambusów, imbirowców i roślin drapieżnych. Główki szczeci to podobnie jak u niespokrewnionych z nimi ostów i przegorzanów całe kwiatostany, zbudowane z setek (zwykle 855, z czego około 730 w pełni płodnych) drobnych kwiatów. Od ostów różni je wydłużony kształt, a przede wszystkim wieniec łukowatych, ciernistych liści przysadkowych, czyniący szczeć tak pięknym kwiatem do pasów kwietnych, miejskich łąk, ogrodów biocenotycznych i na suche bukiety. Pojedyncze kwiatki szczeci będą rurkowe i przedprątne, chętnie oblatywane przez samotnice, trzmiele oraz pszczołę miodną. Ich biała korona przechodzi w cztery, fioletowe łatki, z których dolna będzie najdłuższa, a zarazem najmocniej wygięta. Pręcików będzie cztery, wystają ze środka korony. Główka szczeci jako całość kwitnie, a potem obradza w charakterystycznej sekwencji: jako pierwszy rusza pierścień kwiatów na środku kwiatostanu, później rozkwitają pierścienie w górę i w dół, by na końcu buchnęły kwieciem sam szczyt i sam dół kwiatostanu.

Rodzi owoce w formie czterokątnych, brunatnych niełupek o swoiście rowkowanej powierzchni, mierzących 1-1,5 na 4-8 mm. Owocki szczeci rozprzestrzeniają się wieloma drogami: z wiatrem, wodą, na sierści i pierzu zwierząt, przede wszystkim jednak z człowiekiem.

Dodatkowe informacje

Siew

Nasiona nawet w słabych warunkach przechowywania długo pozostają zdrowe, większość z nich nie potrzebuje stratyfikacji. Dlatego szczeć pospolitą sieje się wprost do ziemi na jesieni. Większość wschodzi od razu, reszta zimą i wiosną.

Szczeć pospolita lubi stanowiska bardzo jasne, przeciętnie żyzne, średnio ciepłe i umiarkowanie wilgotne. Toleruje wiele typów gleb, od kamienistych i suchych przez żwirowe, piaszczyste do mineralno-murszowych, choć preferuje bogate w próchnicę.

Ciekawostki

Szczeć może być rośliną drapieżną lub ewoluować w stronę mięsożerności. W zbiorniczkach liściowych często topią się owady, co przekłada się na wyższą o 30% liczbę zawiązywanych nasion. Także ostre włoski mogą pełnić rolę pułapek. 

Wbrew nazwom „leśna, dzika, głucha” szczeć pospolita bywa uprawiana jako roślina włókiennicza, ozdobna, lecznicza i miododajna. Na miejskich łąkach, strefach buforowych cieków, w ogrodach ptasich i motylowych funkcjonuje jako roczny bądź dwuletni kwiat letni. Dawniej bywała uporczywym chwastem szczeci sukienniczej, trudnym do odróżnienia z uwagi na bliskie pokrewieństwo, co za tym wielkie podobieństwo, dodatkowo utrwalane na drodze selekcji Wawiłowa – upodabniania się chwastu do plonu celem uniknięcia pielenia i czyszczenia ziarna. Bardzo podobnymi parami chwastu i plonu będą m.in. gryka i tatarka albo owies siewny i owies głuchy.

Szczeć pospolita w mieszankach nasion:

  • 29,00 194,00 
    Dodaj do porównania
    Ten produkt ma wiele wariantów. Opcje można wybrać na stronie produktu
  • 23,00 154,00 
    Dodaj do porównania
    Ten produkt ma wiele wariantów. Opcje można wybrać na stronie produktu
  • 30,00 207,00 
    Dodaj do porównania
    Ten produkt ma wiele wariantów. Opcje można wybrać na stronie produktu
  • 21,00 140,00 
    Dodaj do porównania
    Ten produkt ma wiele wariantów. Opcje można wybrać na stronie produktu

Wartość pożytkowa

Szczeć pospolita to roślina wysoce miododajna dostarcz do 250 kg pyłku oraz 300 kg miodu z hektara. 

Szczeć pospolita bywa protegowana jako roślina żywicielska gąsienic Dyrektywowego motyla: przeplatki aurinii, a przede wszystkim jako „stołówka” dla ptaków, zwłaszcza szczygłów. Warto pamiętać, że szczeć – podobnie jak inne zielne przewiertniowate: kozłek, wdówka czy świerzbnica – bywa rośliną żywicielską mszycy różano-szczeciowej Macrosiphum rosae. Spadź tychże mszyc stanowi atrakcję dla pszczoły miodnej i pewnych samotnic, jednak obecność mszyc może szkodzić naszym różom.

BEEWILD to troska o środowisko naturalne. Oprócz promocji gatunków rodzimych, prowadzenia warsztatów edukacyjnych i projektów rewildingowych firma finansuje także organizacje ekologiczne.

Uczestnicząc w  1% for the Planet przekazujemy 1% naszych rocznych obrotów na projekty wspierające zrównoważony rozwój.

Więcej informacji: www.onepercentfortheplanet.org

Produkty polecane

  • 29,00 194,00 
    Dodaj do porównania
    Ten produkt ma wiele wariantów. Opcje można wybrać na stronie produktu
  • 23,00 151,00 
    Dodaj do porównania
    Ten produkt ma wiele wariantów. Opcje można wybrać na stronie produktu